.......................ΜάΑύγουστος 2018... ..........................Σελίδες προβληματισμού πολιτών της Ανατολικής Αττικής............................

..."Σκέφτομαι πως αυτά τα τρία συστατικά πρέπει νά 'χει η ζωή: το μεγάλο, το ωραίο και το συγκλονιστικό. Το μεγάλο είναι να βρίσκεσαι μέσα στην πάλη για μια καλύτερη ζωή. Όποιος δεν το κάνει αυτό, σέρνεται πίσω απ' τη ζωή. Το ωραίο είναι κάθε τι που στολίζει τη ζωή. Η μουσική, τα λουλούδια, η ποίηση. Το συγκλονιστικό είναι η αγάπη... Νίκος Μπελογιάννης

................Ανατροπή του καπιταλισμού και όχι διαχείριση...

"η χώρα δεν έχει ανάγκη από μια συμφωνία γενικά. έχει ανάγκη από μια έξοδο από τα αδιέξοδα των μνημονίων, από μια σύνθετη πολιτική διεξόδου και αναγέννησης σε όλους τους τομείς, παραγωγικής και πνευματικής – κοινωνικής, εθνικής ανασυγκρότησης, που δεν μπορεί να γίνει μέσα από τα νεοφιλελεύθερα δόγματα και τους όρκους πίστης στις συνθήκες της ε.ε., χωρίς έναν σταθερό προσανατολισμό για μια νέα θέση της χώρας στον γεωπολιτικό άξονα. [ο δρόμος της αριστεράς]

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ & ΑΝΥΠΑΚΟΗ στον νεοφιλελευθερισμό

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ & ΑΝΥΠΑΚΟΗ στον νεοφιλελευθερισμό
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ & ΑΝΥΠΑΚΟΗ στον νεοφιλελευθερισμό

Πέμπτη 20 Δεκεμβρίου 2012

Η κοινωνία έχει ξεπεράσει τα όριά της

Καμπανάκι προς κάθε κατεύθυνση
τα μηνύματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων



Τα ευρήματα από τις δύο πρόσφατες δημοσκοπήσεις της MRB και της Public Issue είναι πολύ «σκληρά». Είναι σκληρά για όλους, μα ειδικά για την Αριστερά που θέλει να δώσει απαντήσεις στο πεδίο του πραγματικού. Ο κόσμος, καταρχάς, εμφανίζεται να έχει ξεπεράσει προ πολλού τα όριά του. Το 64,1% δηλώνει οργή. Ο ένας στους πέντε δεν μπορεί να καλύψει τις βασικές του υποχρεώσεις και ένας στους δύο τις καλύπτει με πολύ μεγάλη δυσκολία. 
Δεν είναι μόνο η υλική και θυμική κατάσταση του κόσμου. Είναι και η αντίληψη που έχει πλέον διαμορφώσει για το άμεσα πολιτικό. Η μεγάλη πλειοψηφία (60,6%) δεν πιστεύει ότι θα ανακάμψουμε νωρίτερα από 5 χρόνια, ενώ ένα 12,8% πιστεύει ότι δεν θα ανακάμψει ποτέ η οικονομία, έχοντας χάσει κάθε ελπίδα. Το 65,1% πιστεύουν πως οι θυσίες τους σίγουρα ή μάλλον δεν πιάνουν τόπο και ότι (το 60%) η χρεοκοπία είναι σίγουρη ή πολύ πιθανή. Τέλος, ένα ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό (71%) πιστεύει ότι τα μέτρα δεν σταματούν αλλά θα έρθουν κι άλλα, επιβεβαιώνοντας και την πλέρια αναξιοπιστία του πολιτικού προσωπικού που βρίσκεται μέχρι τώρα στις κυβερνήσεις. Όλα τα νούμερα αυτά σημαίνουν, σε απλή, μετάφραση έκρηξη, κοινωνική έκρηξη επί θύρας.  Σε ένα δεύτερο επίπεδο, οι δημοσκοπήσεις φανερώνουν μια ολική ανατροπή ιδεολογικών-πολιτικών αντιλήψεων που κυριαρχούσαν τις περασμένες δεκαετίες. 
Η συντριπτική πλειοψηφία (69%) είναι κατά του Μνημονίου και μόνο ένα 22% είναι υπέρ, γεγονός που επιβεβαιώνει, επιπλέον, ότι σημαντικό τμήμα του κόσμου που ψήφισε ή και συνεχίζει να στηρίζει την τρόικα εσωτερικού είναι γιατί αυταπατάται ότι θα επαναδιαπραγματευθούν κάτι. Ένα ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό (75%) πιστεύει ότι η χώρα, πια, βρίσκεται σε λάθος κατεύθυνση, εικόνα που εκτός της παντελούς έλλειψης εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα, επισημαίνει τη χάσκουσα κρίση προσανατολισμού της ελληνικής κοινωνίας. 
Κοντά σε αυτά και η Ε.Ε. έχει πλέον χάσει κι αυτή το παιχνίδι: 64,2% δεν εμπιστεύονται την Ε.Ε. και ένας στους δύο έχει αρνητική γνώμη γι αυτήν. Ακόμη πιο εντυπωσιακή είναι η μεταστροφή για τη βασική ιδεολογική αιχμή της προηγούμενης δεκαετίας, το ευρώ: το 55,3% θεωρεί ότι η ένταξη στο ευρώ ήταν σίγουρα ή μάλλον λάθος και μόνο το 14% τη θεωρεί σίγουρα σωστή. 
Ωστόσο, αυτός ο ίδιος κόσμος στο ερώτημα «παραμονής ή όχι στο ευρώ στις σημερινές συνθήκες» απαντά κατά 71% θετικά και μάλλον θετικά και μόνο το 9,5% απαντά κάθετα αρνητικά, ποσοστό που έχει λίγο μεταβληθεί, συγκριτικά με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. 
Πέρα από αυτά τα παραπάνω, αντικείμενο σοβαρού προβληματισμού και διορθωτικής πορείας από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να γίνουν τα ευρήματα που συσχετίζουν την παραπάνω απελπισία του κόσμου και απαξίωση του πολιτικού συστήματος και των επιλογών του με την εμπιστοσύνη ή ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ: είναι σαφές ότι εδώ τα πράγματα δεν πήγαιναν και ούτε τώρα πάνε καθόλου μα καθόλου γραμμικά! Στο ερώτημα «ποιος είναι καλύτερος για κυβέρνηση», μπορεί να μην αποτελεί έκπληξη το 35% που συγκεντρώνει η επιλογή «κυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ», αλλά πρέπει να προβληματίσει το μόνον 23% που απαντά «κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ» και το 37% «καμιά από τις δύο». 
Το ίδιο πρέπει να προβληματίσει το 17% που δηλώνει ικανοποιημένο από την αξιωματική αντιπολίτευση (κι ας είναι μόνο το 21% ικανοποιημένο από την κυβέρνηση). Έτσι, τα μεγάλα και αυξημένα νούμερα που σημειώνει ο ΣΥΡΙΖΑ στην παράσταση νίκης ή στη δημοτικότητά του δεν πρέπει να δημιουργούν αυταπάτες για την πραγματική επιρροή και εμπιστοσύνη που απολαμβάνει, ούτε για την ανάγκη απόσπασης κόσμου από αντίπαλες επιρροές. 
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι το πιο μεγάλο και θετικό ακροατήριο προς τον ΣΥΡΙΖΑ από τους ψηφοφόρους άλλων κομμάτων εμφανίζουν οι Ανεξάρτητοι Έλληνες.

Τ.Τ.
__________________

Πέμπτη 6 Δεκεμβρίου 2012

Φαινόμενα κοινωνικού εκφασισμού και ο φάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων



ΤΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ*

Το πρόβλημα της μετανάστευσης δεν είναι ατομικό, αλλά συλλογικό και μάλιστα διεθνές, πολιτικό και οικονομικό, για το οποίο ευθύνονται κυβερνήσεις, πολιτικές και οικονομικές σκοπιμότητες και οργανωμένα συμφέροντα. Σ’ αυτό το επίπεδο πρέπει ο σκεπτόμενος πολίτης να στρέψει τα πυρά του και όχι σε δυστυχείς ανθρώπους
Τον τελευταίο καιρό με έκπληξη και αγανάκτηση οι προοδευτικοί πολίτες της ελληνικής κοινωνίας παρακολουθούν αντιδράσεις και ανησυχητικά «ξεσπάσματα» συμπολιτών τους ή και βουλευτών ακροδεξιών κομμάτων ενάντια σε μετανάστες και λαθρομετανάστες (ο τρόπος αντίδρασης δεν φαίνεται να κάνει διάκριση ανάμεσα στις δύο κατηγορίες), που δυστυχώς αποτελούν σοβαρές ενδείξεις ότι, εν μέσω οξύτατης οικονομικής κρίσης, το μεγάλο κεφάλαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σοβαρά ξεχνιέται.
Ονομάζουμε κοινωνικό εκφασισμό, στην ευρύτερη έννοιά του, το φαινόμενο εκείνο, κατά το οποίο άτομα, ομάδες, πολιτικές οργανώσεις και κόμματα, πιστεύοντας ότι προσδιορίζονται από κάποιο είδος υποτιθέμενης «φυσικής ανωτερότητας», αντιμετωπίζουν με τρόπο περιφρονητικό, αυταρχικό ή και απάνθρωπο κατηγορίες ανθρώπων άλλης εθνικότητας, άλλης φυλής, άλλης κουλτούρας και άλλης θρησκείας, καθώς πιστεύουν «ότι είναι παιδιά ενός κατώτερου θεού». Σ’ αυτή την περίπτωση αυτό που απορρίπτεται απ’ αυτούς είναι η «ετερότητα», η «άλλη» προέλευση, η δυσμενής θέση στην οποία, λόγω συγκυρίας, κάποιοι έχουν περιπέσει.
Έτσι, κατά τη μεταφορά λαθρομεταναστών σε διάφορα κέντρα προσωρινής εγκατάστασης, είδαμε δήθεν «αγανακτισμένους πολίτες" ν’ αποκαλούν τους λαθρομετανάστες «σκουπίδια» ή ακόμη χειρότερα ακούσαμε βουλευτίνα κόμματος, που εκπροσωπείται στην ελληνική Βουλή, να τους αποκαλεί «υπανθρώπους».
Ότι η λαθρομετανάστευση ή το παρεμπόριο αποτελούν προβλήματα κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει. Το ίδιο μπορεί να λεχθεί και για την αύξηση της εγκληματικότητας που οφείλεται σε αλλοδαπούς. Σκόπιμο όμως είναι να βρίσκει κανείς τα πραγματικά αίτια(και τα κυρίαρχα κυκλώματα που σχετίζονται μ’ αυτά) αυτών των προβλημάτων κι όχι να προσπαθεί να βρίσκει αποδιοπομπαίους τράγους και να φορτώνει κάθε υπαιτιότητα σε δυστυχείς και αδύναμους ανθρώπους.


Το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης δεν είναι ατομικό, αλλά συλλογικό και μάλιστα διεθνές, πολιτικό και οικονομικό, για το οποίο ευθύνονται κυβερνήσεις, πολιτικές και οικονομικές σκοπιμότητες και οργανωμένα συμφέροντα. Σ’ αυτό το επίπεδο πρέπει ο σκεπτόμενος πολίτης να στρέψει τα πυρά του και όχι σε δυστυχείς ανθρώπους, που ως άτομα χτυπημένα από συνολικές πολιτικές και οικονομικές καταστάσεις βρέθηκαν χωρίς την απαιτούμενη νομιμοποίηση σε μια ξένη χώρα προσδοκώντας μια καλύτερη ζωή.
Αυτό απαιτεί και η σωστή κοινωνιολογική προσέγγιση του προβλήματος, προσέγγιση που προσπαθεί να «ξεσκεπάσει» τα βαθύτερα κοινωνικοοικονομικά και πολιτικά αίτια πίσω από τις προσωπικές περιπτώσεις. Το «προσωπικό» είναι το «ύστερον», ενώ το «πρότερον» είναι το κοινωνικό με όλο το πολύπτυχο των παραμέτρων του. Αν δεν συλλάβεις το κοινωνικό στην ολότητά του, με προεξάρχουσες πλευρές την οικονομική βάση και τις κυρίαρχες αξίες, δεν μπορείς να καταλάβεις τα βαθύτερα αίτια των κοινωνικών προβλημάτων και την έννοια της κοινωνικής δομής (και όχι απλώς των επιμέρους δομών), που επηρεάζει τα επιμέρους κοινωνικά στοιχεία, διαδικασίες και εντάσεις.
Επομένως είναι παντελώς αποπροσανατολιστικό (και όχι μόνο απάνθρωπο) να εφευρίσκεις «κατώτερους» αποδιοπομπαίους τράγους και να ρίχνεις προς τα εκεί τα πυρά σου. Το δυστυχές απομονωμένο άτομο -λαθρομετανάστης ή πάσης φύσεως κυνηγημένος ή desperantos- είναι το θύμα, θύμα ευρύτερων κοινωνικών καταστάσεων και σκοπιμοτήτων, που χρειάζεται ως άνθρωπος προστασία και διαφώτιση για τα αίτια της δυστυχίας του.
Η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1948, όπως και οι άλλες Διακηρύξεις των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που ακολούθησαν μεταπολεμικά, ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο χαιρετίστηκαν θερμά τόσο από πλευράς Δημόσιου Διεθνούς Δικαίου, όσο και από πλευράς ευρύτερης ανθρωπιστικής θεώρησης: Προσέδωσαν Δικαιώματα στον άνθρωπο, ως άτομο, ανεξάρτητα από τη σχέση του με κρατικές αρχές, ιθαγένεια και εξουσία προερχομένη από τα λεγόμενα εθνικά κράτη. Κι αυτό ήταν μεγάλο βήμα προόδου. Γι’ αυτό και στο Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο λέμε ότι περάσαμε από τα «Γκροσιανά πρότυπα» στα «Καντιανά πρότυπα» (ενίσχυση του ηθικού στοιχείου στα ζητήματα διεθνούς δικαίου με σημείο αναφοράς όχι μόνο τις κρατικές κυρίαρχες οντότητες, αλλά και τον άνθρωπο ως άτομο).
Κανένας άνθρωπος, λοιπόν, με οποιαδήποτε αρνητική ιδιότητα κι αν προσδιορίζεται, δεν είναι «σκουπίδι» ή «υπάνθρωπος» ή «κτήνος». Λαθρομετανάστες, περιθωριακοί, άτομα παρεκκλίνουσας συμπεριφοράς, φυλακισμένοι, υπόδικοι, κυνηγημένοι από κάθε εξουσία, όλοι, ως άνθρωποι, έχουν δικαιώματα, που πρέπει να γίνονται σεβαστά.Μπορεί οι άνθρωποι να έχουν διαφορές μεταξύ τους -ακόμη και στις ικανότητες και στην ευφυΐα τους-, ωστόσο υπάρχει πάντα ένα minimum κοινών ιδιοτήτων και δικαιωμάτων, το οποίο όλους τους χαρακτηρίζει και σε σχέση με το οποίο όλοι είναι ίσοι και πρέπει να τυγχάνουν σεβασμό με τον ίδιο τρόπο. Όποιοι δεν το καταλαβαίνουν αυτό δυστυχώς αυτοί ρέπουν στο να καταντήσουν «υπάνθρωποι» (ας αναλογιστούμε ποιοι ακριβώς διαπράττουν εγκλήματα πολέμου ή εγκλήματα κατά της Ανθρωπότητας).
Κι απέναντι σ’ αυτούς όχι μόνο πρέπει να προτείνονται τα ηθικά και νομικά μας επιχειρήματα, αλλά ορισμένες φορές και η οργισμένη αποφασιστική γροθιά μας!

________
* Ο Φίλιππος Νικολόπουλος είναι αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Ινδιανάπολης, δικηγόρος

______________________________________
Ημερομηνία δημοσίευσης: 06/12/2012
http://www.avgi.gr/StartPageAction.action

Κυριακή 2 Δεκεμβρίου 2012

"Ξαναδιαβάζοντας τον Γκράμσι" μελέτη του Λουκά Αξελού (Εκδόσεις Στοχαστής, Αθήνα 2012)

Ξαναδιαβάζοντας τον Γκράμσι
του Λουκά Αξελού
Εκδόσεις Στοχαστής, Αθήνα 2012

Μια πολύτιμη μελέτη για όποιον επιθυμεί να έρθει σε επαφή
 με το έργο του Ιταλού μαρξιστή και πολιτικού. 


Του Κώστα Θεριανού*
H μελέτη του Λουκά Αξελού, Ξαναδιαβάζοντας τον Γκράμσι (Εκδόσεις Στοχαστής, Αθήνα 2012) αποτελεί μια κριτική ανασκόπηση των όρων πρόσληψης και έκδοσης του έργου του Γκράμσι στην Ελλάδα, καθώς και ορισμένες επισημάνσεις σχετικά με τις κομβικές ιδέες του Ιταλού μαρξιστή και πολιτικού και τον τρόπο διαχείρισής τους, στο παρόν. Έτσι, η μελέτη αυτή συνιστά έναν πολύτιμο οδηγό για όποιον/-α επιθυμεί να έρθει σε επαφή με τον μεγάλο Ιταλό θεωρητικό και πολιτικό ή/και για όποιον/-α θέλει να ξαναδιαβάσει κριτικά το έργο του στις συνθήκες της σύγχρονης πολιτικής, αλλά και να έχει επίγνωση της διαφορετικής διαχείρισής του από διαφορετικά τμήματα της Αριστεράς και του ακαδημαϊκού κόσμου. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου, ο αναγνώστης βρίσκει μια συνοπτική ιστορία των συνθηκών μετάφρασης και έκδοσης του Γκράμσι στην Ελλάδα, καθώς και μια κριτική «απόδοση δικαιοσύνης» του Αξελού στους μεταφραστές.
 Το να κρίνει κάποιος μια μετάφραση διαβάζοντας το μεταφρασμένο βιβλίο ενδεχομένως να καταλήξει σε επιπόλαιες και άδικες κρίσεις, αν δεν γνωρίζει ότι οι μεταφράσεις έγιναν στις φυλακές της δικτατορίας κάτω από φοβερές δυσκολίες. Ο Αξελός χρησιμοποιεί εύστοχα και το συγκριτικό επιχείρημα: ανάλογες κριτικές έγιναν και στη μετάφραση του γκραμσιανού έργου στη Γερμανία, όπου οι μεταφραστές δεν είχαν να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες των Ελλήνων. Στη συνέχεια, ο Αξελός παρουσιάζει την πορεία των εκδόσεων του έργου του Γκράμσι μετά το 1989 και στέκεται με ιδιαίτερη οξυδέρκεια στο σημείο της σύγχρονης διαχείρισης του Γκράμσι. Αν και μπορεί να γραφτεί μια ξεχωριστή μελέτη για τη διαχείριση του Γκράμσι στο παρόν, στο πώς ο Γκράμσι απογομωμένος από την πολιτική του ιδεολογία και πρακτική εμφανίζεται ως θεωρητικός της κουλτούρας, των πολιτισμικών σπουδών κ.λπ., θα σταθούμε στο χαρακτηριστικό παράδειγμα από την ελληνική πραγματικότητα που παραθέτει ο συγγραφέας, ο οποίος και επιμένει: ο Γκράμσι ήταν κομμουνιστής, ιδρυτής του Κ.Κ. Ιταλίας, επικεφαλής της Ordine Nuovo, συνεπής αντιφασίστας, βουλευτής της Αριστεράς που φυλακίσθηκε από τον Μουσολίνι. 
Όλα αυτά δεν μπορούν να αποκοπούν από το έργο του Γκράμσι ή με άλλα λόγια δεν είναι επιστημονικά και πολιτικά αποδεκτό θεωρητικές κατηγορίες από το έργο του Γκράμσι να αφαιρούνται διανοητικά παραβλέποντας τη ζωή και την πολιτική δράση του Ιταλού πρωτίστως κομμουνιστή πολιτικού.

Η έννοια της ηγεμονίας

Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, ο συγγραφέας επικεντρώνεται στον πυρήνα του έργου του Γκράμσι επισημαίνοντας ότι μπορεί να υπάρξουν διαφορετικές αναγνώσεις του Γκράμσι, όμως καμία από αυτές δεν μπορεί να παραγνωρίσει τρία στοιχεία που είναι κομβικά στο έργο του: τη σύνδεση της πολιτικής με την ηθική, τη σύνδεση θεωρίας και πράξης, την αφοσίωση στον αγώνα για κοινωνική και εθνική απελευθέρωση. Στο ίδιο μέρος της εργασίας του, ο Αξελός αναλύει παραπέρα την έννοια της ηγεμονίας. 
Η έννοια της ηγεμονίας στον Γκράμσι δεν είναι οργανωτικής αλλά ιδεολογικής υφής. Ο συγγραφέας επισημαίνει ότι ο Γκράμσι δεν επιζητά το πώς μια οργάνωση θα κατορθώσει να έχει την υπεροχή ανάμεσα σε ένα μπλοκ άλλων πολιτικών οργανώσεων, αλλά το πώς ένα πλέγμα ιδεών που έχει μια διαφορετική πρόταση για την κοινωνία μπορεί να ηγεμονεύσει. Το βιβλίο έχει, εν τέλει, μια «εργαλειακή» χρηστικότητα για όποιον-α θέλει να ξαναδιαβάσει τον Γκράμσι στις συνθήκες του σήμερα, ως εργαλείο για να κατανοήσει ζητήματα του παρόντος χωρίς αυτό να αποσυμπλέκεται από το φορτίο του παρελθόντος.

__________________________________________

ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΧΡΕΟΥΣ ΚΑΙ ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ

ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΩΝ ΚΙΝΗΜΑΤΩΝ ΕΛΕ ΣΤΙΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ


Του ΓΙΑΝΝΗ ΤΟΛΙΟΥ*

Mε πρωτοβουλία της διεθνούς οργάνωσης CADTΜ για τη διαγραφή του χρέους των χωρών του τρίτου κόσμου, πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, 20-22 Νοέμβρη ’12, συνάντηση των «Πρωτοβουλιών» και «κινημάτων» για τον έλεγχο και τη διαγραφή του χρέους, με εκπροσώπους από χώρες της ΕΕ κυρίως του ευρωπαϊκού νότου, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής. Αντικείμενο της συνάντησης ήταν η ανταλλαγή εμπειριών τόσο στο επίπεδο της νομικής θεμελίωσης άρνησης πληρωμής του χρέους με βάση το διεθνές δίκαιο, όσο και στο πεδίο των κινηματικών δράσεων για έλεγχο του με συγκρότηση «επιτροπών λογιστικού ελέγχου» (ΕΛΕ) και διαγραφής του.

ΑΘΕΤΗΣΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΧΡΕΟΥΣ ΜΕ ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΥ

Από πλευράς νομικής θεμελίωσης στη σύσκεψη τονίστηκε ότι σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, εκτός από την επίκληση της «κατάστασης ανάγκης» για αναστολή πληρωμών του χρέους που υιοθετεί η νομική επιτροπή του ΟΗΕ, υπάρχει και η έννοια του «απεχθούς χρέους» (βαρύ, επονείδιστο, αθέμιτο, μη νόμιμο και παράνομο). Στο τελευταίο εντάσσονται όλα γενικά τα χρέη που είναι σε βάρος ενός λαού, για τα οποία δεν υπήρξε συναίνεσή του, γεγονός που το γνώριζαν οι πιστωτές. Ειδικότερα στην ευρεία έννοια του όρου κατατάσσονται όλα τα δάνεια ή μορφές δανεισμού που παραβιάζουν βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου (όπως η τοκογλυφία, άδικος πλουτισμός, δόλος, υπερβολικό κόστος δανεισμού, κατάχρηση δικαιώματος, κά), που απορρέουν από τη «Χάρτα του ΟΗΕ», την «Παγκόσμια Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», τη «Διεθνή Σύμβαση για τα Πολιτικά Δικαιώματα», τη «Σύμβαση για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα», τη «Διακήρυξη για το Δικαίωμα στην Ανάπτυξη», τη «Συνθήκη της Βιέννης που διέ­πει το δίκαιο των διεθνών συμβάσεων», κ.ά.

ΤΑ ΔΑΝΕΙΑ ΤΗΣ «ΤΡΟΪΚΑΣ» ΑΠΕΧΘΕΣ ΧΡΕΟΣ

Στην περίπτωση της Ελλάδα παρ’ ότι τις τελευταίες δεκαετίες οι κυβερνήσεις ήταν εκλεγμένες, σε πολλές περιπτώσεις παραχάραξαν τη λαϊκή εντολή και κατέφυγαν σε μη νόμιμες ενέργειες κατά το δανεισμό ή χρήση δανείων (φαινόμενα διαφθοράς, προσωπικού πλουτισμού, δόλιες πράξεις, υπερτιμολογήσεις κρατικών προμηθειών και δημοσίων έργων, αγορά οπλικών συστημάτων με αδιαφανείς διαδικασίες, δανεισμός κρατικών τραπεζών με σκανδαλώδης όρους ή ιδιωτικώντραπεζών με κρατική εγγύηση, κά). Εκτός από τις αντιλαϊκές πολιτικές δημοσιονομικές διαχείρισης των ελληνικών κυβερνήσεων, η αύξηση του χρέους τα τελευταία χρόνια, συνδέεται και με τις δανειακές συμβάσεις της «τρόϊκα» (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ). Οι όροι δανεισμού ήταν επαχθείς (επιτόκια γύρω στο 4% όταν η ΕΚΤ δανείζει τις τράπεζες με 1% και μικρός ορίζοντας αποπληρωμής), ενώ τα Μνημόνια αντί για βελτίωση επιδείνωσαν την κρίση και επέφεραν πτώση του ΑΕΠ (στο 2009-12 έφθασε 20% ή 50 δις €, ενώ η ανεργία 25%), με αποτέλεσμα επιδείνωση της σχέσης χρέους προς ΑΕΠ (από 261 δις € το 2008 ή 110% του ΑΕΠ, ανέβηκε σε 355 δις το 2011 ή 170%, ενώ μετά από το μικρό «κούρεμα» του PSI μειώθηκε το 2012 στα 340 δις ή 175% του ΑΕΠ. Το 2013 προβλέπεται να ανέβει σε 359 δις € (ή 186,5%) και το 2016 στα 411 δις (ή 220% του ΑΕΠ).!

Εκτός των παραπάνω οι δεσμεύσεις που επιβάλλουν τα δάνεια της «τρόϊκας» τα κατατάσσουν στην κατηγορία του «απεχθούς» χρέους, διότι παραβιάζουν το Ελληνικό Σύνταγμα, Διεθνείς Συμβάσεις Εργασίας, το «Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ» και πολλές άλλες διεθνείς συμβάσεις, ενώ καταργούν ουσιαστικά την εθνική και λαϊκή κυριαρχία (εφαρμογή αγγλικού δικαίου, παραίτηση «από κάθε ασυλία» στη δημόσια περιουσία, επιβολή ξένων επιτρόπων στα υπουργεία, κά). Επίσης με το νέο «Μνημόνιο» προωθείται η ιδιωτικοποίηση με αδιαφανείς όρους όλων των δημοσίων επιχειρήσεων μεταξύ αυτών και «κοινής ωφέλειας» σε αντίθεση με ρυθμίσεις του Συντάγματος(άρθρο 106), καθώς και πρωτοφανείς περικοπές μισθών, συντάξεων, κοινωνικών δαπανών και επιδομάτων σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες (άρθρο 21), τα οποία οδηγούν σε χρεοκοπία και φτωχοποίηση ευρύτερες κατηγορίες του ελληνικού λαού. Κατά συνέπεια έχοντας ως αφετηρία τη βασική αρχή του δικαίου ότι «η σωτηρία του λαού υπεράνω όλων», η διαγραφή του χρέους ή τουλάχιστον του μεγαλύτερου μέρους του, είτε με επίκληση της «κατάστασης ανάγκης» είτε του «απεχθούς χρέους», είναι όχι μόνο θεμιτή αλλά και αναγκαία προϋπόθεση επιβίωσης του ελληνικού λαού.

Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ (ΕΛΕ)

Ωστόσο η διαγραφή του «απεχθούς» χρέους δεν μπορεί πρακτικά να στεφθεί με επιτυχία, χωρίς τη συγκρότηση «Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου» με αποφασιστικές αρμοδιότητες, κάτι που προϋποθέτει κυβέρνηση με πολιτική βούληση για έλεγχο και διαγραφή του χρέους. Όμως ούτε οι προηγούμενες ούτε η σημερινή κυβέρνηση διαθέτει αυτή τη βούληση. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ταχθεί κατ’ αρχήν υπέρ της συγκρότησης ΕΛΕ. Μέχρι ο ελληνικός λαός να του αναθέσει τη διακυβέρνηση, μπορεί να προχωρήσει στη συγκρότηση του βασικού πυρήνα της ΕΛΕ («σκιώδης ΕΛΕ») στηριζόμενος στην εμπειρία και το δυναμικό της «Πρωτοβουλίας» για δημιουργία ΕΛΕ και να αρχίσει άμεσα ενέργειες ελέγχου και τεκμηρίωσης του «απεχθούς χρέους» σε όλες τις μορφές του δημόσιου δανεισμού, αξιοποιώντας και τις δυνατότητες που προσφέρει ο κοινοβουλευτικός έλεγχος. Η αποκάλυψη παρανομιών και χαριστικών ρυθμίσεων μπορούν να ενεργοποιήσουν τις δικαστικές αρχές στη διεξαγωγή ειδικής έρευνας και τον εντοπισμό εστιών ύπαρξης απεχθούς χρέους. Ιδιαίτερα πρέπει να χυθεί άπλετο φως στα σκάνδαλα χρηματισμού κυβερνητικών και υπηρεσιακών παραγόντων αγοράς κρατικών προμηθειών και δημοσίων συμβάσεων, η αποκάλυψη λίστας υψηλών καταθέσεων πολιτικών προσώπων και επιχειρηματιών σε ξένες τράπεζες συνδεδεμένες με «μαύρο χρήμα» και φοροδιαφυγή, κά, τα οποία συμβάλλουν στη συνειδητοποίηση ότι οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές και το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα «εν τέλει» είναι η βαθύτερη αιτία του χρέους και ότι οι πολιτικές λιτότητας δεν είναι ούτε «μονόδρομος» ούτε και λύση αντιμετώπισης τους, αλλά ότι υπάρχει εναλλακτική πολιτική προοδευτικής εξόδου που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ.

Η ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ «ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕ

Η ως τώρα δράση της «Πρωτοβουλίας» για δημιουργία ΕΛΕ, ήταν πολύ σημαντική στην ανάδειξη της αναγκαιότητας και της δυνατότητας άρνησης πληρωμής του χρέους. Μέσα από εκδηλώσεις, κινηματικές δράσεις, ενημερωτικό υλικό, αρθρογραφία, κά, συνέβαλε στην ανάπτυξη του κινήματος αμφισβήτησης πληρωμής του χρέους και ακύρωσης του Μνημονίου. Τώρα χρειάζεται να ανοίξει τη «βεντάλια» των ζητημάτων δράσης, συνδέοντας το στόχο διαγραφής του χρέους με βασικά αιτήματα της εναλλακτικής πρότασης προοδευτικής εξόδου από την κρίση, όπως την εθνικοποίηση-κοινωνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος, την παραγωγική ανασυγκρότηση, επιστροφή των ΔΕΚΟ στο δημόσιο και επέκταση τους σε στρατηγικούς τομείς, έλεγχος καρτέλ και ασυδοσίας πολυεθνικών, ριζικές αλλαγές στη δημοσιονομική διαχείριση ώστε να κλείσουν οι «μαύρες τρύπες» στα δημόσια έσοδα και δαπάνες, προστασία αγοραστικής δύναμης μισθών και συντάξεων, ισότιμες οικονομικές σχέσεις με όλες τις χώρες κά. Τέλος μεγάλη σημασία έχει η δικτύωση της «Πρωτοβουλίας» με τα κινήματα «αντίστασης-αλληλεγγύης-ανατροπής» στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες της ΕΕ, ιδιαίτερα με τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου, για συνολική ανατροπής της πολιτικής των Μνημονίων, της λιτότητας και του αντιδραστικού οικοδομήματος της «ευρωζώνης» και το άνοιγμα του δρόμου στη σοσιαλιστική προοπτική.

* Ο Γιάννης Τόλιος είναι διδάκτωρ οικονομικών επιστημών και μέλος της ΠΣΕ του ΣΥΡΙΖΑ.


____________________________________________
http://www.iskra.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=10184%3Atolios&catid=58%3Aoikonomiki-politiki&Itemid=182